Poznaj mózg nastolatka, by lepiej go zrozumieć

Tak o mózgu młodego człowieka pisze profesor psychiatrii Daniel J. Siegel (2013, s. 9–10), który w książce Burza w mózgu nastolatka udowadnia, że okres w rozwoju człowieka od 12. do 24. roku życia to czas nie tyle zmian hormonalnych, ile procesów reorganizacji mózgu, z czym wiąże się szereg właściwych dla tego okresu zachowań, takich jak intensywna emocjonalność, zainteresowanie tym, co nowe i nietypowe, skłonność do ryzyka. Jest to etap przygotowania młodego człowieka do dorosłego życia, dlatego ważne jest, by dorośli wiedzieli, co dzieje się w mózgu nastolatka, a tym samym lepiej go rozumieli.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj nasz artykuł: "Jak zwiększać wydajność naszego mózgu - fakty i mity".

Fałszywe przekonania

Daniel J. Siegel rozprawia się z mitami, które determinują myślenie dorosłych o okresie dojrzewania, a które zostały obalone przez badania naukowe z zakresu neurobiologii.

Mit pierwszy: zachowanie młodzieży wynika z „burzy hormonów”
Niewątpliwie czas dorastania to czas zwiększonego wydzielania się hormonów w organizmach chłopców i dziewcząt, ale to, jak młodzi ludzie się zachowują, związane jest z przebudową ich mózgów.

Mit drugi: dorastanie to okres przejściowy, który trzeba przetrwać
Trzeba przyznać, że nie zawsze łatwo jest dorosłym zrozumieć nastolatka i jego zachowania, jednak dla młodego człowieka jest to bardzo ważny okres, w którym nabywa on wiele kompetencji potrzebnych w dorosłym życiu. Dzięki zmianom doświadczanym przez młodzież uczy się ona, jak radzić sobie w nowych sytuacjach, jak budować relacje i jak współdziałać z innymi.

Mit trzeci: okres dorastania polega na przejściu do całkowitej niezależności od dorosłych
Rzeczywiście wielu młodych ludzi mówi często o tym, jak to szybko uniezależnią się od rodziców, jednak w rzeczywistości jeszcze długi czas pozostają z nimi w dość ścisłej relacji, jednocześnie dystansując się od dorosłych, a wchodząc w bliższe relacje z rówieśnikami, co daje im poczucie bezpieczeństwa i możliwość nawiązywania nowych znajomości.

Ważne jest, by dorośli wychowujący młode pokolenie opierali się nie na mitach, lecz na faktach, do których należy twierdzenie, iż każdy człowiek ma potencjał, w oparciu o który może się rozwijać. Dorośli powinni więc dostrzegać, jakie zasoby mają młodzi ludzie, a wszystko po to, by projektować przestrzeń umożliwiającą ich optymalny rozwój (Siegel 2013).

Mózg nastolatka – bałagan czy skomplikowany porządek? 

Nietrudno zauważyć, że nastoletni ludzie żyją w stanie ciągłych zmian. Jako doro...