Rozwój mowy a zaburzenia integracji sensorycznej

Integracja sensoryczna jest bardzo złożonym procesem, który determinuje prawidłowy rozwój człowieka na wielu płaszczyznach (rys. 1). Według J. Ayres w jego trakcie dochodzi do organizacji wrażeń dostarczanych naszemu organizmowi. Dzięki temu, że przebiega on właściwie i bez zakłóceń, możliwe staje się podejmowanie celowych działań, które zostają zakończone sukcesem. Najistotniejszym założeniem integracji sensorycznej jest to, że zmysły są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Dzięki nim uczymy się i zdobywamy coraz to nowe doświadczenia i umiejętności. Ich nieocenioną rolę możemy obserwować w codziennych czynnościach, które wykonujemy, np. chodząc, dostrzegamy otaczający nas świat, czujemy zapachy, możemy dotykać poszczególnych przedmiotów. Widać więc, że zmysły ze sobą współpracują i nawzajem przesyłają do siebie informacje pochodzące z otoczenia. 

Właściwy rozwój integracji sensorycznej związany jest z zapewnieniem dziecku bogatego w bodźce środowiska. Nie oznacza to, że mamy cały czas stymulować jego układ nerwowy, ale nie powinniśmy również świadomie lub nieświadomie pozbawiać go doznań zmysłowych. Im dziecko jest starsze, tym ma większe potrzeby i oczekiwania. W związku z tym samo będzie dążyło do tego, aby doświadczać i próbować różnych rzeczy. Warto mieć świadomość, że nasz mózg jest zaprogramowany, by rozpoznawać, segregować, interpretować i łączyć ze sobą wszystkie informacje, które dochodzą z poszczególnych zmysłów. Dzięki temu możliwe staje się zaplanowanie takiej reakcji adaptacyjnej, która będzie zgodna z oczekiwaniami społecznymi. Jeśli więc głębiej spojrzymy na to zjawisko i sposób jego definiowania, zobaczymy, że jakiekolwiek zakłócenia w odbiorze bodźców mogą skutkować licznymi problemami. Dziecko bowiem może mieć trudności z właściwym porozumiewaniem się, nawiązywaniem relacji z innymi osobami czy kontrolowaniem swoich emocji. Poza tym jego zachowanie nie zawsze będzie adekwatne do sytuacji, w której się znalazło. Wszystko to przyczynia się do kształtowania się w uczniu zaniżonej samooceny i izolowania się. 

 Należy przy tym pamiętać, że nie ma ludzi z idealnie rozwiniętą integracją sensoryczną. Nasz rozwój i zdobywanie coraz to nowych doświadczeń pr...