Czy widzisz siebie w swoim dziecku? O potędze efektu lustra w wychowaniu

Wychowanie w szkole

Czy to, co nas drażni w dziecku, tak naprawdę mówi więcej o nas samych niż o nim? Efekt lustra pokazuje, że to, co widzimy w innych – ich emocje, zachowania czy cechy – bywa odbiciem naszego wewnętrznego świata. To, co odrzucamy, czego się wstydzimy albo nie chcemy przyjąć, może powracać w relacjach – szczególnie z dziećmi, które jak nikt inny potrafią odzwierciedlać nasze ukryte napięcia i niewypowiedziane emocje. Zrozumienie mechanizmu lustra może pomóc rodzicom i nauczycielom nie tylko w lepszym kontakcie z dzieckiem, ale też w głębszym poznaniu samego siebie.

Efekt lustra to proces psychologiczny, w którym nieświadomie przypisujemy innym ludziom (w tym przypadku dziecku) własne cechy, myśli i emocje, których nie akceptujemy lub nie jesteśmy ich świadomi. Nasze postrzeganie świata zewnętrznego staje się odbiciem naszego wewnętrznego świata. 

To, co widzimy i co nas irytuje w zachowaniu dziecka, może być odzwierciedleniem naszych ukrytych cech. Dobrze jest się nad tym zastanowić zanim dojdzie do nieprzyjemnych w danej relacji (rodzicielskiej/zawodowej/uczuciowej) zdarzeń.

Skąd może brać się efekt lustra?

Często zajrzenie w głąb siebie i zauważenie tego, co najbliżej, może okazać się dla człowieka najtrudniejszym wyzwaniem. Być może ta część nas, którą teraz wypieramy, w przeszłości została przez kogoś skrytykowana bądź wyśmiana i dlatego teraz ciężko nam się z nią połączyć. Efekt lustra powstaje, gdy zignorowaliśmy jakieś rany (np. przemoc) z przeszłości, zamiast się nimi zająć. Pozostawione i zepchnięte głęboko emocje, myśli czy zachowania nie znikają od tak – bez pracy nad nimi. Kryją się one w naszej podświadomości i wychodzą na powierzchnię, gdy się ich nie spodziewamy.

Ludzie mają w zwyczaju żyć z jakąś wersją samych siebie stworzoną w ich głowach. Jednak otoczenie może „przejrzeć” człowieka i dostrzec w nim te cechy, które stara się ukrywać nawet przed sobą. Przykładem tego może być osoba, która buduje zewnętrzny pancerz, by pokazać jak jest silna i nie do zranienia. Otoczenie widzi w niej jednak wrażliwość, którą ona próbuje ukryć. Ten paradoks może powodować jeszcze większe natężenie frustracji. 

Jak może się przejawiać efekt lustra?

Efekt lustra może przejawiać się przynajmniej na dwa sposoby. Jeśli denerwuje nas fakt, że mamy niską samoocenę i nie dbamy o siebie, ale o innych już tak, może to być znak, że działa u nas lustro odwrócone. Natomiast lustro bezpośrednie jest wtedy, gdy denerwuje nas jakaś c...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Głos Pedagogiczny"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Dołącz do 6000 + czytelników, którzy nieustannie pogłębiają swoją wiedzę z zakresu prawa oświatowego, pracy z uczniem ze SPE i rozwiązywaniem sytuacji kryzysowych w szkole.

Otrzymuj gotowe rozwiązania do wdrożenia w placówce oświatowej, zgodne z wymogami MEN oraz najnowszymi trendami w edukacji.

1600 artykułów online
17 lat doświadczenia
Dostęp online i offline
160 numerów archiwalnych
50 autorów – specjalistów
Głos Pedagogiczny • Prenumerata już od 399 zł/rok

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI