Zaburzenia na tle lękowym i emocjonalnym u dzieci w wieku szkolnym

Warsztat pracy pedagoga

Dzieciństwo jest okresem pełnym wyzwań i trudności. W tym czasie dziecko nie tylko zdobywa wiedzę o otaczającym je świecie, lecz także musi zmierzyć się z wieloma zmianami zachodzącymi w jego rozwoju poznawczym, emocjonalnym i fizycznym. Dużą zmianą w życiu młodego człowieka staje się pójście do szkoły. Okazuje się bowiem, że nagle ludzie dorośli zaczynają mieć różnego rodzaju oczekiwania, którym trudno jest sprostać. Rodzice i nauczyciele wymagają samodzielności i zaradności oraz realizacji coraz to nowych wyzwań.

Niektórym dzieciom ciężko uporać się z presją oczekiwań. Potrzebują dodatkowej stymulacji i ciągłego wsparcia, zapewniania poczucia bezpieczeństwa. Nowe sytuacje i zachodzące zmiany mogą wywoływać w nich lęk lub sprawiać, że pojawiają się trudności z radzeniem sobie z emocjami. Jest to zupełnie normalne i wpisuje się w prawidłowy rozwój dziecka. Niestety, zbyt silne przeżywanie różnych sytuacji i budowanie sobie negatywnych scenariuszy dotyczących poszczególnych sytuacji życiowych może doprowadzić do momentu, w którym owe trudności zamienią się w zaburzenia. Rolą rodziców i nauczycieli jest zwrócenie szczególnej uwagi na dzieci lękowe i zbyt emocjonalnie podchodzące do tego, co się wokół nich dzieje, i podjęcie właściwych środków zaradczych.
Termin „zaburzenia emocjonalne” powstał w latach 30. XX wieku, jednak nie jest on do końca sprecyzowany i obejmuje swoim zakresem wiele trudności. Zaburzenia te pojawiają się najczęściej w sytuacji, kiedy dziecko rozpoczyna naukę w przedszkolu, i są one w dużym stopniu zależne od działania układu nerwowego, hormonalnego i ogólnego stanu zdrowia, ale również od tego, jak wyglądają relacje w domu i jaka jest jakość nawiązywanych przez dziecko kontaktów z innymi ludźmi. Zaburzenia emocjonalne można podzielić na dwie grupy: eksternalizujące i internalizujące (rys. 1). Żeby możliwe było wykonanie diagnozy, należy wziąć pod uwagę kilka czynników:

  • długość trwania objawów,
  • intensywność i natężenie symptomów,
  • częstotliwość pojawiania się zachowań niepokojących lub niepożądanych.
Rys. 1. Rodzaje zaburzeń emocjonalnych (źródło: E. Wysocka, B. Ostafińska-Molik, Zaburzenia internalizacyjne i eksternalizacyjne a typy rodzin pochodzenia – analiza teoretyczna i wyniki badań, „Resocjalizacja Polska” 2014, nr...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Głos Pedagogiczny"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI