Autor: Karolina Appelt

O współpracy nauczycieli i rodziców napisano już wiele książek i artykułów, temat ten jest bowiem niezwykle ważny, można nawet powiedzieć, że decydujący dla jakości pracy instytucji edukacyjnych i całego systemu edukacji. Pozwolę sobie jednak zwrócić uwagę na kilka kwestii, które są istotne w budowaniu dobrych relacji nauczyciele – rodzice, ponieważ prowadzą do dobrej współpracy między tymi grupami, na której korzystają nie tylko nauczyciele i rodzice, ale przede wszystkim uczniowie.

W ostatnich latach można w Polsce zaobserwować rosnące zainteresowanie możliwością kształcenia dzieci w domu. Jest to jeden z najbardziej dynamicznie rozwijających się ruchów edukacyjnych. I choć sama idea uczenia dzieci w domu nie jest nowa i funkcjonowała przez stulecia, można uznać ją nawet za najstarszą formę kształcenia, to współcześnie zainteresowanie tą formą nauki cały czas rośnie – i to w szybkim tempie.

Jesteśmy różni – pod wieloma względami różnimy się od siebie, od cech fizycznych po cechy osobowości, style poznawcze, temperament, ale także talenty, uzdolnienia. I warto na początek powiedzieć, że to bardzo dobrze, że tak jest. Ta różnorodność jest wartością. Warto sobie wyobrazić, jak wyglądałby świat, gdyby wszyscy bili tacy sami, gdyby po świecie poruszały się masy klonów (jak w scenach z Gwiezdnych wojen), a nie różnorodnych ludzi. Czy ktoś chciałby żyć w takim świecie?

Złość to dla wielu osób problematyczna emocja. Często doświadczamy trudności w radzeniu sobie z własną złością, a także ze złością, której doświadczają inni w naszym otoczeniu. Jak wyrażać złość, by nie krzywdzić innych, ale pozostać też w zgodzie z własną potrzebą jej wyrażenia? Jak wykorzystać jej potencjał?

Pierwszy raz my, dorośli, poza najstarszym pokoleniem, znaleźliśmy się w sytuacji tak bliskiego doświadczania wojny. Jest nam wszystkim trudno, jest w nas wiele lęku, smutku, złości, rozpaczy, niezrozumienia… Trudno jest nam radzić sobie z tą sytuacją, ale mamy świadomość, że tuż obok nas, w obliczu tych wszystkich wydarzeń są nasi uczniowie, którzy potrzebują naszego wsparcia, pomocy, towarzyszenia w tej trudnej dla nich sytuacji. Nie byliśmy przygotowani na takie wydarzenia, nie mamy gotowych rozwiązań. Pojawiają się liczne pytania: Jak wspierać uczniów w obecnej sytuacji? Jak się o nich zatroszczyć? I czy rozmawiać z dziećmi o wojnie w Ukrainie? A jeśli to robić, to w jaki sposób? Warto zebrać to, co wiemy na temat wspierania dzieci w trudnych, kryzysowych sytuacjach.

Wszelkie relacje między ludźmi opierają się na zaufaniu. W relacjach dorosły–dziecko, rodzic–dziecko, nauczyciel–uczeń zwykle koncentrujemy się na zaufaniu dziecka do dorosłego. Zastanawiamy się nad tym, kiedy dzieci ufają dorosłym i co jako dorośli powinniśmy robić, by dzieci nam ufały. Warto jednak podkreślić, że każde zaufanie zakłada wzajemność. Czy jesteśmy w stanie wyobrazić sobie sytuację, że obdarzamy zaufaniem osobę, która zupełnie nam nie ufa? Mało prawdopodobne. Pewna doza ufności jest potrzebna u obu stron relacji. Zatem także w relacji dorosły – dziecko zaufanie dziecka do dorosłego musi iść w parze z zaufaniem dorosłego do dziecka. Warto zatem postawić sobie pytanie, czy my dorośli mamy zaufanie do dzieci.

Rozpoczęcie nowego roku szkolnego to nowe otwarcie. Szansa na zbudowanie dobrych relacji z nowymi uczniami lub wprowadzenie zmian w te dotychczasowe. 
Warto zacząć zatem od tego, co jest ich podstawą, czyli od poczucia zaufania. Być osobą szczególnego zaufania to wyzwanie dla wszystkich nauczycieli, 
a w sposób szczególny nauczycieli wychowawców, pedagogów, psychologów szkolnych. Jak to zrobić, by budować atmosferę zaufania w klasie, 
w szkole, w szkolnej społeczności, ale także w relacji z każdym z uczniów? Dzięki czemu uczniowie wzmacniają swoje poczucie zaufania?