Jak dbać o swoje granice?

Dobrostan nauczyciela

Praca psychologa i pedagoga opiera się przede wszystkim na kontakcie z drugim człowiekiem. Zawody te często postrzegane są w społeczeństwie, a także przez samych psychologów i pedagogów, jako pewnego rodzaju powołanie wymagające ogromnego zaangażowania i poświęcenia. Jednak pracownicy bardzo zaangażowani emocjonalnie, oddani swojej pracy, utożsamiający się z wykonywanymi obowiązkami i mający dużą potrzebę czerpania satysfakcji z wykonywanych zadań są bardziej narażeni na wypalenie zawodowe, które często występuje, kiedy przekraczamy swoje granice. Jak podaje Helena Sęk (2005), w zawodach polegających na pomaganiu innym trzeba troskę o innych uzupełnić również troską o siebie. Takie zrównoważone podejście pozwala na rozwój optymalnej postawy – zdystansowanej troski. Jak zatem zadbać o swoje granice w zawodzie psychologa i pedagoga?

Czym są granice?

Granice mogą być różnie definiowane i pojęcie to występuje w wielu dziedzinach nauki. Spójne jednak jest uznanie, że granice oznaczają pewne zamknięcie, oddzielenie, kres. W relacjach międzyludzkich możemy wyróżnić granice fizyczne, dotyczące naszego ciała i dystansu w kontakcie z drugim człowiekiem, oraz granice psychologiczne, które są swego rodzaju otaczającą nas niewidzialną linią definiującą to, kim jesteśmy, nasze potrzeby, opinie, zasady (Grączeska, 2022). Małgorzata Talarczyk (2022) pisze o wyodrębnianiu granic, przyjmując jako kryterium to, kto je stawia i komu: granice, które stawiają nam inni, które my stawiamy innym i te, które stawiamy sami sobie. Praca psychologa i pedagoga jest zawodem wymagającym zaangażowania w bliską relację z drugim człowiekiem. Ponieważ pracujemy całym sobą, łącznie z przeżywanymi przez nas emocjami, to znajomość swoich granic i dbanie o nie jest niezbędnym elementem profesjonalnej pracy. Warto więc zacząć od zastanowienia się, jakie są nasze granice zawodowe i osobiste oraz dlaczego są takie ważne. Emocje, które przeżywamy, są dla nas sygnałem, czy mamy poczucie, że my i otoczenie respektujemy nasze granice. Kiedy czujemy, że nasze granice są przekraczane, często pojawia się złość. Świadomość przeżywanych emocji i ich rozumienie pozwala nam na dostrzeganie tego, co się wokół naszych granic dzieje. Zdrowe granice charakteryzuje pewna stałość z jednoczesną elastycznością pod pewnymi względami. Nadmierna przepuszczalność granic może...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Głos Pedagogiczny"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI