Jak rozmawiać z dziećmi o śmierci bliskich osób?

Warsztat pracy pedagoga

Śmierć to temat tabu. Jako dorośli, dopóki jesteśmy zdrowi i w dobrej kondycji, udajemy przed sobą, że to nas nie dotyczy. Pierwsza refleksja pojawia się zwykle w momencie śmierci naszych rodziców, ale wówczas jakoś sobie z tym radzimy: „Byli w podeszłym wieku, to naturalne”. Najbardziej obawiamy się śmierci „nienaturalnej” – w młodym wieku, na skutek nieszczęśliwego wypadku, choroby, samobójstwa, a od niedawna również w wyniku działań wojennych. Proponuję, aby ten artykuł stał się przyczynkiem do poruszania tematu śmierci w ogóle, nie tylko w związku z wojną w Ukrainie, choć trudno ten wątek zignorować. Ostatecznie to m.in. wojna zmusza nas do zadawania sobie takich pytań.

Na początek porozmawiaj ze sobą

Podejrzewam, że część czytelników ma już za sobą doświadczenie utraty kogoś bliskiego lub ryzyka takiej utraty (ciężka choroba). Zastanów się, co w takiej sytuacji było dla Ciebie pomocne i wspierające, a co wręcz przeciwnie? Jakie były Twoje pierwsze odczucia? Czego potrzebowałeś(-łaś) i czy potrafiłeś(-łaś) to nazwać? A czego absolutnie nie chciałeś słyszeć lub robić? Do kogo zadzwoniłeś(-łaś) w pierwszej kolejności, żeby podzielić się tą informacją i szukać wsparcia? Być może dojdziesz do wniosku, że pomocne były rzeczy z pozoru proste, np.:

  • uważne słuchanie,
  • dawanie przestrzeni do wyrażenia emocji,
  • akceptowanie emocji,
  • pomoc w konkretnych sprawach,
  • odpowiadanie na pytania.

Powracanie do takich wspomnień może być trudne, zapewnij więc sobie czas i bezpieczną przestrzeń. To ćwiczenie ma służyć krótkiemu przepracowaniu1 własnych przeżyć, dzięki czemu lepiej zrozumiesz ucznia. To nie oznacza, że powinieneś dzielić się z nim własnymi doświadczeniami lub płakać razem z nim. Chodzi o to, aby to uczeń mógł się wypłakać, wygadać lub wykrzyczeć, mając w Tobie silne wsparcie. 

Co dzieci myślą o śmi

...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Głos Pedagogiczny"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI