Praktyczne wskazówki do kształtowania samoregulacji u uczniów

Samoregulacja jest zbiorem zdolności występujących w kilku obszarach rozwoju człowieka: biologicznym, emocjonalnym, poznawczym, prospołecznym i społecznym, dzięki którym dziecko jest w stanie efektywnie radzić sobie z wyzwaniami życia codziennego. Samoregulacja to zdolność do1:

• osiągania, utrzymywania i zmiany poziomu energii tak, aby sprostać wymaganiom, zadaniom lub sytuacji,
• monitorowania, oceny i modyfikowania własnych emocji,
• podtrzymywania i przenoszenia uwagi w razie potrzeby oraz ignorowania dystraktorów,
• rozumienia różnorodnych interakcji społecznych i tego, jak się w nie angażować i jak je podtrzymywać,
• kontaktu i troski o to, co myślą i czują inni – empatii i odpowiedniego zachowania. 

Obszar biologiczny

Oznaki optymalnej samoregulacji w obszarze biologicznym u dzieci przejawiają się głównie zdrowiem fizycznym, właściwym poziomem odporności oraz energii w ciągu całego dnia. Ważne jest też, by dziecko potrafiło odzyskać energię, zwłaszcza po wyczerpujących czynnościach, oraz było aktywne fizycznie. Aktywność ta ma za zadanie dawać dziecku możliwość czerpania radości. Ponadto w obszarze biologicznym mieści się utrzymanie zdrowego i higienicznego trybu życia oraz umiejętność izolacji i zachowania spokoju w sytuacji nadmiaru rozpraszających bodźców słuchowych i wzrokowych. 

Obszar emocjonalny

Kolejny z obszarów związany jest z emocjami dziecka, a samoregulacja to przede wszystkim umiejętność modulowania tych emocji, które są bardzo silne i mają duży wpływ na psychikę. To także tzw. odporność emocjonalna, która przejawia się umiejętnością radzenia sobie w sytuacjach trudnych i szybkim powrotem do równowagi, np. po zawstydzeniu, rozczarowaniu czy porażce. Ponadto to...