Wagary czy odmowa chodzenia do szkoły?

Każdego dnia monitorujemy absencję uczniów. Z moich obserwacji wynika, że tylko niespełna 50% nieobecności jest spowodowanych chorobą ucznia, pozostałe to świadome odmawianie chodzenia do szkoły związane z zaburzeniami funkcjonowania szkolnego charakteryzującymi się wysokim poziomem lęku i niepokoju odnoszącego się do sytuacji szkolnych. Odmowa chodzenia do szkoły związana jest z następującymi zaburzeniami o charakterze klinicznym: 

• zaburzenia emocjonalne, 
• lęk separacyjny, 
• fobie, 
• zespół stresu pourazowego, 
• dystymia. 

Przyczyną opuszczania lekcji charakterystyczną szczególnie dla wieku młodzieńczego mogą być również wagary. Istnieje wyraźna różnica między wagarowaniem a odmową. Chcąc przeprowadzić prawidłowe rozpoznanie problemu, należy uwzględnić:

• medyczne i fizyczne uwarunkowania funkcjonowania ucznia,
• historię jego rozwoju,
• czas i okoliczności pojawienia się problemów oraz rozwój symptomów unikania szkoły,
• sposoby funkcjonowania dziecka w warunkach szkolnych i relacjach rówieśniczych,
• sytuacje, czynniki wywołujące lęk, stres z perspektywy dziecka,
• analizę sytuacji szkolnej dziecka (oceny, trudności, osiągnięcia),
• analizę sytuacji rodzinnej dziecka.

W tabeli 1 przedstawiamy porównanie zachowań charakterystycznych dla ucznia wagarującego i ucznia odmawiającego chodzenia do szkoły.

Omawiając kwestię wagarów, warto zwrócić uwagę na zjawiska, jakie towarzyszą temu procederowi. Najbardziej powszechnym i niemal zawsze idącym w parze z niedozwolonym zachowaniem jest kłamstwo. Wagarowicz nigdy (wyjątek stanowią „wagary ze strachu”) sam nie przyzna się rodzicom, że opuścił lekcje, a nau...