Zachowania ucznia świadczące o kryzysie psychologicznym – po czym rozpoznać trudności w zależności od wieku dziecka?

Zapraszamy również do wzięcia udziału w XIX OGÓLNOPOLSKIM KONGRESIE PEDAGOGÓW I PSYCHOLOGÓW SZKOLNYCH!

Co można nazwać kryzysem – cechy sytuacji kryzysowej

Kryzys może być powodowany przez wiele wzajemnie na siebie oddziałujących i splatających się ze sobą czynników. Zazwyczaj jest nieoczekiwany, niespodziewany. Najczęściej nie można go rozwiązać szybko, uderza w człowieka, który w konkretnej sytuacji nie posiada zasobów, aby sobie z nim poradzić. Kryzys jest uniwersalny, co oznacza, że w specyficznych okolicznościach nikt nie jest na niego odporny ani nie może mieć pewności, że go nie doświadczy. Kolejną cechą kryzysu jest jego wyjątkowość. Oznacza to, że identyczne okoliczności dla jednych mogą być trudnością nie do przezwyciężenia, dla innych natomiast nie będą stanowić większych przeciwności. Dlatego ważne jest, aby patrzeć na kryzys z perspektywy osoby, która go doświadcza. Tym, co także jest istotne w rozumieniu kryzysu, jest fakt, że każdy kryzys może być zagrożeniem, ponieważ pociąga za sobą liczne konsekwencje w wielu sferach funkcjonowania. Z drugiej strony – sytuacja kryzysowa wymusza zmianę: „Jest mi tak źle, że dłużej tego nie zniosę”. Pojawia się szansa na zmianę, która wcześniej nie była możliwa. Każdy kryzys wiąże się z koniecznością modyfikacji dotychczasowego sposobu radzenia sobie, działania itp.
Badura-Madej (1999) wymienia następujące rodzaje sytuacji kryzysowych: 

• Kryzysy przemiany (rozwojowe, normatywne). Są nieodłączną częścią życia, dotyczą wszystkich ludzi, wymuszają zmianę i podejmowanie nowych ról życiowych; wiąże się z tym napięcie emocjonalne. Do kryzysów rozwojowych zalicza się m.in.: opuszczenie domu rodzinnego, zawarcie małżeństwa, podjęcie pracy, rozpoczęcie lub ukończenie szkoły itp.
   
• Kryzysy sytuacyjne (traumatyczne, losowe, incydentalne). Są związane z nieoczekiwanymi wydarzeniami, zagrażają zdrowiu i życiu, poczuciu własnej tożsamości i bezpieczeństwa. Wśród kryzysów sytuacyjnych wymienia się m.in.: śmierć najbliższej osoby, poważną chorobę, utratę pracy, nagłe zagrożenie dla związku/rodziny itp. Reakcja na kryzysy sytuacyjne przebiega w czterech etapach: faza szoku, faza reakcji emocjonalnej, faza pracy nad kryzysem, faza nowej orient...