Uzależnienie behawioralne (czynnościowe) to zespół objawów związanych z utrwalonym, wielokrotnym powtarzaniem określonej czynności (lub grupy czynności) w celu uzyskania takich stanów emocjonalnych, jak przyjemność, euforia, ulga, uczucie zaspokojenia. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne formalnie potwierdziło istnienie uzależnień/nałogów behawioralnych w maju 2013 roku poprzez opublikowanie piątej rewizji klasyfikacji DSM i włączenie zaburzenia uprawiania hazardu do kategorii zaburzeń i nałogów. Do podstawowych kryteriów służących do opisu (i diagnozy)
uzależnień behawioralnych należą:
- zaabsorbowanie – oznacza, że dane zachowanie zaczyna dominować nad pozostałymi, staje się najważniejszą aktywnością,
- modyfikacja nastroju – odnosi się do efektu, jaki przynosi dane zachowanie – najczęściej stanowi przejaw (nieprzystosowawczych) mechanizmów radzenia sobie (ang. coping mechanisms) np. z problemami czy z negatywnym nastrojem,
- tolerancja – odnosi się do rosnącego zapotrzebowania na dane zachowania w celu uzyskania podobnego poziomu gratyfikacji – taką gratyfikacją jest najczęściej modyfikacja nastroju,
- symptomy odstawienia – oznaczają symptomy psychiczne i/lub fizyczne w przypadku utrudnienia lub uniemożliwienia wykonania pożądanego zachowania (np. poirytowanie, złość, smutek czy drżenie rąk),
- konflikt – rozdźwięk na trzech poziomach – między osobą, a jej najbliższym otoczeniem, np. rodziną czy przyjaciółmi (tzw. konflikt interpersonalny), między osobą a jej innymi aktywnoś-
- ciami, np. pracą, nauką czy zainteresowaniami, i konflikt intrapsychiczny (tzw. intrapersonalny), który można opisać jako przeżywa...