Migracja stawia wiele wyzwań zarówno przed dorosłymi, jak i przed dziećmi. Kiedy towarzyszą jej mocno stresujące, a nawet traumatyczne zdarzenia, w konsekwencji może dojść do rozwoju różnych zaburzeń. Dzieci bardziej niż dorośli narażone są na negatywne konsekwencje stresogennych doświadczeń. Badania wskazują, że traumatyczne wydarzenia dotykające człowieka przed ukończeniem jedenastego roku życia trzy razy częściej skutkują poważnymi problemami emocjonalnymi i behawioralnymi niż w przypadku osób starszych.
Psychospołeczne skutki uchodźstwa i wpływ na rozwój dziecka
- Brak dostępu dzieci do szkół lub pozorny dostęp do szkoły i edukacji zakłóca poznawczy i intelektualny rozwój dzieci, a także zaburza ich proces socjalizacji. Edukacja w szkole pełni w życiu małego uchodźcy ważną funkcję w przywracaniu poczucia stabilizacji, przynależności do grupy rówieśniczej oraz rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego. W zależności od tego, w którym momencie swojego życia młody uchodźca doświadcza migracji, pojawiają się u niego różne deficyty i różne potrzeby. Bardzo często te dzieci i młodzież, nie znajdując akceptacji i wsparcia w szkole, poszukują innych, nieraz niebezpiecznych sposobów na to, aby rozładować swój stres i frustrację towarzyszące kontaktom z nową kulturą.
- Bariera językowa towarzysząca zmianie kraju zamieszkania sprawia, że dzieci, młodzież i dorośli czują się niepewnie w kontaktach z gospodarzami. Niepewność ta często przeradza się w lęk, a ten prowadzi do wycofywania się z kontaktów lub do agresji. Dodatkowo w przypadku młodzieży i osób dorosłych wyraźny brak kompetencji językowych jest powodem silnej frustracji, ponieważ w związku z niemożliwością skutecznego porozumiewania się tracą oni wpływ na swoją sytuację. Osoby nieposługujące się dobrze danym językiem są ponadto odbierane przez otoczenie jako mniej inteligentne i mniej sprawne społecznie. Dla dzieci uczęszczających do szkół brak znajomości języka polskiego lub jego niewys...