Wiara w cuda czy wiara w człowieka?

Z punktu widzenia nauczycieli jest to o tyle istotne, że mając wgląd w procedurę, mogą oni z niejaką pewnością określić jej wiarygodność, szczególnie w sytuacji dowolnych wątpliwości. Niestety, bardzo często jest tak, że pracownicy oświaty, nie mając wystarczającej wiedzy o procesie diagnos-
tycznym, kwestionują prawidłowo wystawione diagnozy, jednocześnie bez wahania przyjmując do wiadomości diag-
nozy przygotowane wbrew procedurom opracowanym przez międzynarodowe zespoły badawcze. Oczywiście może się zdarzyć, że diagnoza wystawiona z pominięciem reguł jest prawidłowa – jednak w razie jakichkolwiek wątpliwości warto odnieść się do standardów międzynarodowych. 

Diagnostyka krok po kroku

Pierwszym etapem diagnostyki musi być zawsze poszerzony wywiad rozwojowy. Oznacza to szczegółowy wgląd w rozwój dziecka od pierwszych dni życia. Wywiad, pod kątem diagnostyki spektrum, obejmować musi takie aspekty, jak: rozwój mowy, ze szczególnym uwzględnieniem strategii kompensacji (lub ich braku) w przypadku dzieci niewerbalnych; rozwój zabawy dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem zróżnicowania treści w przypadku dzieci o typowym rozwoju intelektualnym i werbalnym, które rozwinęły zabawę tematyczną i symboliczną, potencjalną jednokierunkowość zainteresowań, rutyny w życiu codziennym, specyficzne reakcje na bodźce sensoryczne oraz umiejętność budowania satysfakcjonujących dla obu stron relacji społecznych, w tym rówieśniczych i rodzinnych, w przekroju wieloletnim. Przeprowadzenie tak skonstruowanego wywiadu trwa zazwyczaj dość długo: od półtorej do trzech godzin. Podczas jego trwania dziecko powinno być nieobecne. Przed przeprowadzeniem wywiadu dobrze jest, by rodzic był przygotowany i mógł spokojnie przypomnieć sobie wszystkie fazy rozwoju swojego dziecka. Dane z wywiadu zespół diagnostyczny nanosi na specjalny kwestionariusz, kompatybilny z ICD-10 (w Polsce, natomiast w krajach anglojęzycznych może to być DSM-IV). 
Następnie, dysponując danymi od rodziców, które pozwalają wyobrazić sobie dziecko, może skonstruować schedułę obserwacji, którą posłuży się podczas bezpośredniego spotkania z dzieckiem. Zwykle takie spotkanie w tradycyjnych warunkach gabinetu nie trwa dłużej niż półtorej godziny. Czasem, gdy dziecko przejawia wyjątkowy niepokój, warto jest skrócić ten czas i umówić się na kolejną wizytę. Naczelnym celem diagnosty ma być obserwacja dziecka, nie jego stresowanie. Spotkanie dziecka ze specjalistą powinno być zawsze obserwowane przez kolejne dwie os...