Wspieranie ucznia z nadwagą i otyłością w społeczności szkolnej

Zdrowie psychiczne uczniów

Otyłość to jedna z najszybciej rozprzestrzeniających się chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Dotyka coraz większej liczby osób dorosłych, dzieci i młodzieży, stanowiąc problem o charakterze globalnym. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) otyłość definiuje się jako stan patologicznego zwiększenia ilości tkanki tłuszczowej, prowadzący do upośledzenia funkcji narządów. W Europie otyłość dotyka przeciętnie jednego na trzech chłopców i jedną na pięć dziewczynek w wieku od sześciu do dziewięciu lat. Obecnie według danych Narodowego Funduszu Zdrowia z powodu nadmiaru kilogramów cierpi w Polsce 31% chłopców i 20% dziewczynek, a z otyłością zmaga się już 13% chłopców i 5% dziewczynek. Tak szybkie tempo wzrostu wiąże się ze wzrostem liczby zachorowań na choroby związane z otyłością. Co może zrobić z tym problemem szkoła? 

Otyłość w dzieciństwie to nie tylko problemy zdrowotne. To również trudności psychologiczne i gorsza socjalizacja. Dzieci chorujące na otyłość doświadczają stygmatyzacji zarówno przez dorosłych, jak i swoich rówieśników.

POLECAMY

Badania wskazują na istnienie zjawiska określanego jako „odżywianie emocjonalne” (ang. emotional eating), które przejawia się w tendencji do zajadania negatywnych emocji, złego nastroju czy samopoczucia. Jest to intuicyjna, głównie o dużej zawartości cukru i tłuszczu, mająca na celu zmniejszenie dyskomfortu psychicznego reakcja organizmu polegająca na minimalizowaniu przykrych odczuć za pomocą jedzenia. W literaturze przedmiotu można spotkać kilka alternatywnych wyjaśnień dotyczących mechanizmów odpowiedzialnych za jedzenie pod wpływem emocji. 

Wskazuje się na trzy główne teorie wyjaśniające przyczyny emocjonalnego spożywania pokarmów:

1 Jedzenie jako odwrócenie uwagi – jedzenie jest sposobem na odwrócenie uwagi od odczuwanych negatywnych emocji. Pozwala skoncentrować się na najbliższym dostępnym bodźcu z otoczenia i zapomnieć na chwilę o przykrych doznaniach. Teoria ta określana jest również jako ucieczka od negatywnej samoświadomości.
2 Jedzenie jako regulator emocji – jedzenie powoduje wzrost pozytywnych emocji i pomaga zapanować nad odczuciami. Wzrasta wydzielanie dopaminy i serotoniny, co wywołuje dobry nastrój oraz odczucie przyjemności. Spożywanie jedzenia jest traktowane jako nagroda i pocieszenie.
3 Jedzenie jako „maska” (ang. masking theory) – jedzenie pozwala odwrócić uwagę od innych życiowych trudności. Jednostka koncentruje się na dyskomforcie spowodowanym przez nadmierne objadanie się, co pozwala odwrócić uwagę od prawdziwego źródła stresu.


Wychowawca, który chce pomóc uczniowi mającemu problemy z nadwagą i otyłością, musi zdawać sobie sprawę z istnienia m...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań magazynu "Głos Pedagogiczny"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI