Żeby uczeń czuł się bezpiecznie

Przestrzeń, której potrzebują uczniowie

Szkoła jest miejscem, w którym dzieci i młodzież spędzają znaczną część czasu, dlatego konieczne jest, by dorośli z ogromną uważnością projektowali tę przestrzeń, mając na uwadze, że nie tylko służy ona zdobywaniu informacji i nabywaniu nowych umiejętności, lecz także w każdej chwili zachodzą w niej liczne interakcje, następuje wymiana zdań, budowane są relacje. Zadaniem dorosłych jest stworzenie takiego środowiska, które pozwoli młodym ludziom rozwijać się zgodnie z własnymi potrzebami, ze spokojnym sercem i otwartym umysłem.

Jakiej przestrzeni potrzebuje uczeń? Niewątpliwie takiej, która daje mu możliwość bycia sobą, w której czuje się bezpiecznie fizycznie i psychicznie, mogąc wyrażać swoje zdanie, w którą wkracza z ciekawością i przebywa w niej z przyjemnością. Codzienne tworzenie i pielęgnowanie takiego otoczenia wymaga od wszystkich je projektujących poznania potrzeb własnych i innych – niezaspokojone potrzeby stanowią źródło złego samopoczucia, konfliktów, a nawet zachowań niepożądanych.

Szkoła – wyzwanie dla relacji

Wchodząc w relacje, wnosimy pewien bagaż, na który składają się nasze dotychczasowe doświadczenia, wartości, nawyki, a także nasze style zachowań, zarówno te naturalne, jak i adaptowane. Ogromny wpływ na sposób budowania kontaktów ma to, jaki otrzymaliśmy pakiet startowy, czyli jak środowisko, w którym dorastaliśmy, oddziaływało na nas. To wszystko tworzy nasz osobisty bagaż i choć nie uświadamiamy sobie tego na co dzień, sprawia, że z niektórymi ludźmi szybko nawiązujemy kontakt, z innymi zaś trudno nam znaleźć nić porozumienia.

Ponieważ szkoła jest przestrzenią, w której relacje zachodzą w trójkącie interakcyjnym: nauczyciel – uczeń – rodzic, przy czym w centrum znajduje się dziecko jako podmiot procesu dydaktyczno-wychowawczego, niezwykle ważne jest, by budować je w oparciu o zasadę win–win (wygrany–wygrany), czyli zrezygnować z jakże często udowadnianych racji na rzecz relacji konstytuowanych w oparciu o konstruktywną komunikację.

Tworząc relacje, każda ze stron powinna uwzględniać nie tylko swoje potrzeby, lecz także – w myśl platynowej zasady: Traktuj innych tak, jak oni chcieliby być trak...