Dział: Scenariusze

„Wolność kocham i rozumiem”. Czy na pewno? Czy wszyscy rozumiemy wolność tak samo i tyle samo dla nas znaczy? Chcemy być wolni, uczymy nasze dzieci dokonywania wyborów, poruszania się w świecie, odważnej realizacji pragnień. Reklamy nieustannie przypominają nam, że nasza wolność powinna być nieograniczona. „Siedź, jak chcesz”, „Możesz wszystko”, „Just do It”.

Kiedy zdarza się coś, co zdarzyć się nie powinno, media niemal natychmiast rozpoczynają dyskusje, organizują debaty. Władze miejskie i oświatowe zalecają przeprowadzanie w szkołach lekcji „na temat” – o tolerancji, o mowie nienawiści, o przemyśle pogardy, o uchodźcach, o cyberprzemocy. Te jednorazowe przedsięwzięcia są cenne, ale czy skuteczne? Czy wychowanie do wartości nie powinno być w przestrzeni publicznej obecne na co dzień? Godzina z wychowawcą i lekcje z pedagogiem szkolnym będą zawsze doskonałą okazją do pielęgnowania uniwersalnych wartości. Często i systematycznie, a nie raz na jakiś czas – to metoda skuteczna nie tylko w edukacji.

Dostęp do internetu i możliwość anonimowego komentowania różnych wydarzeń oraz sytuacji pociąga za sobą liczne zagrożenia. Dotyczy to szczególnie młodych ludzi, którzy są coraz mocniej narażeni na słowną agresję i mowę nienawiści. Niestety, problem ten jest na tyle powszechny, że może negatywnie oddziaływać na młodzież i wpływać na to, że będzie ona akceptować ten stan rzeczy. Istnieje dość duże prawdopodobieństwo, że w niektórych nastolatkach zrodzi się nie tylko obojętność na taką formę komunikacji, ale mogą oni uznać, że są to działania zabawne, komiczne, takie, które należy udostępniać i którymi należy się dzielić.

Słowo obywatel, które w latach słusznie minionych nabrało pejoratywnego zabarwienia, odzyskało pozytywne znaczenie i wiąże się z wyborem, odpowiedzialnością, a także działaniem na rzecz społeczności, które wspólnie tworzymy. Mamy przecież obywatelstwo, spełniamy obywatelski obowiązek, czasem dokonujemy obywatelskiego zatrzymania, pojawił się nawet budżet obywatelski i całe mnóstwo obywatelskich inicjatyw. Co dziś znaczy być obywatelem i jak wychować młodych ludzi do obywatelstwa świadomego i odpowiedzialnego? 

Deklaracja zasad tolerancji, ogłoszona i podpisana przez państwa członkowskie UNESCO 16 listopada 1995 r., mówi o roli edukacji w kształtowaniu postaw tolerancji. Edukowanie odpowiedzialnego społeczeństwa, opiekuńczego i otwartego na inność, doceniającego wolność i wyrażającego szacunek dla godności ludzkiej – to klucz do zapobiegania konfliktom i rozwiązywania ich poprzez zasadę niestosowania przemocy. Za najbardziej skuteczny sposób zapobiegania nietolerancji uznaje się edukację.