Nieśmiałość może powodować cierpienie, sprzyja niepowodzeniom szkolnym oraz negatywnie wpływa na poczucie własnej wartości dziecka i jego dalsze funkcjonowanie w dorosłym życiu. Warto więc zapoznać się z obrazem dzieci nieśmiałych i zwrócić uwagę na formy ich wsparcia i podjęcie takich oddziaływań, aby możliwe stało się zaangażowanie ich w życie szkoły, klasy i pojedyncze zajęcia.
Dział: Warsztat pracy pedagoga
Gdy do klasy trafia dziecko z tikami, często trudno jest nam zrozumieć, dlaczego uczeń ten nie jest w stanie kontrolować swojego ciała. Tiki to mimowolne, czyli niezależne od woli, szybkie, nagłe, krótkotrwałe, skoordynowane i nierytmiczne skurcze mięśni jednej lub więcej części ciała lub wydawane dźwięki bądź słowa. Na ogół są traktowane jako zjawisko przemijające i niegroźne. Mają one jednak znaczący wpływ na ogólne funkcjonowanie dziecka, jego poczucie własnej wartości, relacje społeczne i czasami osiągane wyniki w szkole.
Pedagogika serca oparta jest na uniwersalnych wartościach, jakimi są miłość, zrozumienie, przyjaźń, empatia, szacunek do drugiej osoby. Priorytetem są tutaj wychowanie i wszechstronny rozwój człowieka, a także umiejętność niesienia pomocy innym, empatyczne podejście do ludzi i świata oraz altruistyczna postawa. Czy we współczesnym, tradycyjnym systemie edukacji jest przestrzeń dla pedagogiki serca?
Biorąc pod uwagę szereg walorów, jakie niesie za sobą rozwój twórczości i kreatywności, powinniśmy dążyć do tego, aby wprowadzać jak najwięcej jej elementów do edukacji szkolnej. Wprawdzie realia tradycyjnej szkoły wykluczają włączenie pedagogiki twórczości do obowiązkowych zajęć edukacyjnych, ale możemy jej elementy wprowadzać w ramach zajęć dodatkowych, świetlicowych lub nagłych zastępstw.
Żyjemy w kulturze audiowizualnej, co sprawia, że przekaz płynący z mediów ma ogromny wpływ na zachowanie, rozwój i funkcjonowanie człowieka. Niestety, nie zawsze ten przekaz jest pozytywny, bardzo często treści zamieszczane w mediach negatywnie oddziałują na młodych ludzi. Dodatkowym czynnikiem ryzyka jest wszechobecny kult ciała, zgodnie z którym atrakcyjność fizyczna jest obowiązkiem, wymaganiem, które należy spełniać, w przeciwnym razie młody człowiek może ponieść surowe konsekwencje w postaci ośmieszania, braku akceptacji, a nawet odrzucenia przez grupę rówieśniczą.
Współczesny nauczyciel wciąż szuka nowych rozwiązań, chcąc zapewnić uczniom jak najbardziej atrakcyjny i efektywny sposób uczenia się. W tym celu często wykorzystuje się elementy metody edutainment, czyli połączenie edukacji z rozrywką, dzięki czemu uzyskuje się idealny klimat sprzyjający uczeniu się przez doświadczenie. Powszechnie wiadomo, że dzieci uczą się swobodnie poprzez zabawę, która pozostaje ich główną aktywnością. Wówczas uczeń nie odczuwa przymusu nauki, a rozwija się zarówno poznawczo, jak i społecznie, emocjonalnie i często fizycznie. Niewątpliwie do działań typu edutainment możemy zaliczyć gry planszowe, stanowiące zarówno świetną rozrywkę, jak i aspekt edukacyjny i wychowawczy.
Dzieciństwo jest okresem pełnym wyzwań i trudności. W tym czasie dziecko nie tylko zdobywa wiedzę o otaczającym je świecie, lecz także musi zmierzyć się z wieloma zmianami zachodzącymi w jego rozwoju poznawczym, emocjonalnym i fizycznym. Dużą zmianą w życiu młodego człowieka staje się pójście do szkoły. Okazuje się bowiem, że nagle ludzie dorośli zaczynają mieć różnego rodzaju oczekiwania, którym trudno jest sprostać. Rodzice i nauczyciele wymagają samodzielności i zaradności oraz realizacji coraz to nowych wyzwań.
Jednym z podstawowych zadań szkoły jest zwracanie uwagi na wszechstronny rozwój uczniów i zapewnienie im takich warunków, które przyczynią się do rozwijania aktywności własnej. Chodzi tutaj o dostarczenie odpowiednich bodźców i modelowanie sytuacji dydaktyczno--wychowawczych wspierających kreatywność dzieci.
Dzisiejsza szkoła nastawiona jest na współzawodnictwo, konkurencję, różnego rodzaju punktowanie, porównywanie i rankingi. Nic dziwnego, że każdy dyplom, nagroda i miejsce na podium stały się wyznacznikami jej sukcesu, przynoszącymi splendor kadrze pedagogicznej. Mimo licznych badań pokazujących przewagę współpracy nad rywalizacją (m.in. A. Comlosa, R.M. Kaplana, D. Dolińskiego) w szkole wciąż wszechobecne są oceny i egzaminy, zawody, konkursy i olimpiady. Rywalizacja wpisana jest więc w życie każdego ucznia, i to od klasy I, choć wielu przeszło chrzest bojowy już w przedszkolu.
Od szkolnych specjalistów oczekuje się wielu kompetencji zawodowych, w tym umiejętności prowadzenia konstruktywnych, skutecznych i bezpiecznych rozmów z rodzicami oporującymi, nieprzekonanymi, a nawet skonfliktowanymi ze szkołą w obszarze pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Tymi, którzy zaprzeczają problemom swego dziecka, nie zauważają ich, nie chcą przyjąć do wiadomości lub nie wyrażają zgody na udzielanie dziecku odpowiedniego wsparcia edukacyjno-terapeutycznego. Jedyną wówczas szansą na nawiązanie współpracy i osiągnięcie kompromisu jest rozmowa. Jak przeprowadzić ją skutecznie?
W polskich szkołach jest wielu uczniów z zaburzeniem przywiązania, ale niestety nie zawsze nauczyciele i specjaliści szkolni mają tego świadomość. Przyczyną takiej sytuacji jest brak adekwatnych diagnoz bądź ich nietrafność. Większość tych uczniów przebywa w placówkach opiekuńczych, rodzinach zastępczych i adopcyjnych. Część stanowią dzieci zaniedbywane przez dysfunkcyjnych rodziców. Niektóre pochodzą z rodzin o ustabilizowanym wysokim statusie społecznym i zawodowym. Ich opiekunowie zajęci własną karierą zawodową nie mają czasu na zajmowanie się swoimi pociechami.