Słowo obywatel, które w latach słusznie minionych nabrało pejoratywnego zabarwienia, odzyskało pozytywne znaczenie i wiąże się z wyborem, odpowiedzialnością, a także działaniem na rzecz społeczności, które wspólnie tworzymy. Mamy przecież obywatelstwo, spełniamy obywatelski obowiązek, czasem dokonujemy obywatelskiego zatrzymania, pojawił się nawet budżet obywatelski i całe mnóstwo obywatelskich inicjatyw. Co dziś znaczy być obywatelem i jak wychować młodych ludzi do obywatelstwa świadomego i odpowiedzialnego?
Kategoria: Artykuły z czasopisma
Pierwsze skojarzenia, które przychodzą do głowy, kiedy myślimy o klimacie, atmosferze czy środowisku, to te związane ze zmieniającymi się warunkami atmosferycznymi. Kiedy jednak mówimy o klimacie, atmosferze czy środowisku w grupie klasowej, przymiotniki gorący czy chłodny, którymi posługujemy się, opisując to, co nienamacalne, przestają być poznawczo wystarczające. Co mają na myśli uczniowie, mówiąc o nienajlepszej atmosferze czy „słabym” klimacie w klasie?
Człowiek w każdym momencie swojego życia funkcjonuje w określonej przestrzeni, która ma ogromny wpływ na jego rozwój, zarówno poznawczy, jak i społeczny i emocjonalny. Może ona wyzwalać pozytywną energię, powodować, że chce się chcieć, ale może również ograniczać i zniechęcać, skutkować utratą wiary we własne możliwości. Dlatego dla optymalnego rozwoju istotne jest, by przestrzeń ta była bezpieczna, pozytywna, sprzyjała refleksji, zaangażowaniu i pracy z zachowaniem zasad poufności.
Nauczyciele i uczniowie to reprezentanci dwóch różnych światów, obcujący ze sobą kilka godzin dziennie, przez wiele lat, w układzie narzuconym zewnętrznie przez system oświaty od niepamiętnych czasów. Dzisiaj dzieli ich niemal wszystko: status społeczny, doświadczenie życiowe, zapatrywania i poglądy, zainteresowania, przeżywane trudności i radości, sprawność w posługiwaniu się multimediami, nawet język, jakim się ze sobą komunikują.
Terminologia stosowana na określenie niektórych zajęć prowadzonych z dziećmi i młodzieżą budzi sporo zastrzeżeń prawno-merytorycznyh. Tak jest m.in. z zajęciami specjalistycznymi i zajęciami rewalidacyjnymi. Mimo iż zajęcia te funkcjonują w oświacie od dawna, to właściwe ich rozumienie oraz rozróżnienie nadal sprawia kłopot wielu dyrektorom i nauczycielom ze szkół ogólnodostępnych.
Edukacja jest podstawowym prawem każdego człowieka, dlatego wszystkie dzieci muszą mieć zapewniony swobodny do niej dostęp. Wśród podopiecznych z różnego rodzaju trudnościami i problemami szkolnymi coraz częściej mamy do czynienia z uczniami z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Jakiego wsparcia może im udzielić terapeuta pedagogiczny?
Deklaracja zasad tolerancji, ogłoszona i podpisana przez państwa członkowskie UNESCO 16 listopada 1995 r., mówi o roli edukacji w kształtowaniu postaw tolerancji. Edukowanie odpowiedzialnego społeczeństwa, opiekuńczego i otwartego na inność, doceniającego wolność i wyrażającego szacunek dla godności ludzkiej – to klucz do zapobiegania konfliktom i rozwiązywania ich poprzez zasadę niestosowania przemocy. Za najbardziej skuteczny sposób zapobiegania nietolerancji uznaje się edukację.
Istotą ludzkości jest tworzenie społeczeństw oraz funkcjonowanie w nich poprzez integrację z przeróżnymi grupami. Pierwszą grupą społeczną, w jakiej mamy okazję zaistnieć, jest rodzina. Jednak z czasem, kiedy dziecko dorasta i zaczyna uczęszczać do przedszkola, znacznie poszerza się grono osób, z którymi wchodzi w relacje. Szczególnie ważny jest moment, kiedy dziecko zaczyna edukację, gdyż ilość czasu, jaki spędza w szkole, oraz odseparowanie od najbliższych zmuszają go do nawiązania nowych relacji.
Ocenianie jest nieodłącznym elementem życia uczniów i nauczycieli. Oceny szkolne wyrażane są nie tylko za pomocą stopni, które uczeń otrzymuje za daną pracę czy aktywność, lecz także poprzez indywidualną ocenę nauczyciela, która przejawiać się może w formie słów, gestów czy nawet mimiki. Każda ocena informuje ucznia o postępach, jakie poczynił w opanowaniu danych wiadomości i umiejętności, oraz wskazuje jednocześnie, czy należy jeszcze nad czymś popracować. Najważniejsze jednak, by wspierała jego rozwój.
Ponad dekadę temu Fundacja „Dajemy Dzieciom Siłę” przeprowadziła kampanię, której hasło przewodnie brzmiało: „Internet to okno na świat. Cały świat”. Dzisiaj ten kluczowy przekaz kampanii nadal jest aktualny – nie tylko coraz młodsze dzieci mają dostęp do sprzętów elektronicznych oraz internetu, lecz także często zanika kontrola rodzicielska, przez co ten dostęp do „całego świata” staje się nieograniczony. W takich warunkach nietrudno o to, by młodzi ludzie zetknęli się ze szkodliwymi materiałami. Należą do nich patotreści, w tym patostreaming.
Doniesienia na temat pogarszającej się kondycji psychicznej dzieci są alarmujące. Coraz więcej uczniów boryka się z problemami emocjonalnymi, ze stresem, z trudnościami z koncentracją, z obniżonym nastrojem i wieloma innymi zaburzeniami. W działania profilaktyczne i pomocowe na terenie szkoły obowiązkowo musi włączyć się pedagog. Dlatego w niniejszym numerze inicjujemy nowy dział: Promocja i profilaktyka zdrowia psychicznego. Tylko co z tym wspólnego ma ruch? Odpowiedź znajdą Państwo w pierwszym artykule nowego cyklu.